Bối cảnh Khủng_hoảng_ngoại_giao_Qatar_2017

Qatar có sự khác biệt với các chính phủ Ảrập khác về một số vấn đề: quốc gia này đã phát sóng kênh Al Jazeera, một kênh truyền hình được thế giới Ả Rập nể trọng[11], quốc gia này bị cáo buộc duy trì quan hệ tốt đẹp với Iran, và đã hỗ trợ tổ chức Anh em Hồi giáo trong quá khứ.[12] Qatar đã cho phép TalibanAfghanistan thành lập một văn phòng chính trị trong nước.[13] Tuy nhiên, Qatar cũng là một đồng minh của Hoa Kỳ, chứa căn cứ quân sự lớn nhất của Hoa Kỳ ở Trung Đông.

Tất cả các quốc gia tham gia khác ngoài Ai Cập, Libya và Maldives là thành viên của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC), một liên minh kinh tế và chính trị khu vực. Trong nhiều năm, các quốc gia thuộc GCC, bao gồm Qatar, Ả-rập Xê-út và UAE cạnh tranh với nhau trong việc gây ảnh hưởng trên khắp thế giới Ả-rập.[14]

Các quốc gia ngừng quan hệ ngoại giao buộc tội Qatar hỗ trợ khủng bố, can thiệp vào công việc nội bộ của họ [15] và duy trì quan hệ với Iran.[16][17] Qatar phủ nhận cáo buộc đã hỗ trợ chủ nghĩa khủng bố và chỉ ra rằng họ đã góp phần vào cuộc chiến do Mỹ dẫn đầu chống ISIS.[18] Qatar cũng biện hộ cho quan hệ với Iran, nói rằng, "Tehran có những ảnh hưởng không thể xem nhẹ được".

Kênh Al-Jazeera, trụ sở tại Qatar, tuyên bố tranh chấp bắt nguồn từ cuộc tấn công (hack) trong tháng 5 năm 2017 vào hãng tin Qatar.[19]

Các vấn đề tranh chấp

Qatar duy trì mối quan hệ tương đối tốt với Iran. Qatar và Iran cùng sở hữu khu vực South Pars / North Dome,[20][21] cho đến nay là khu vực khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, có ảnh hưởng địa chiến lược quan trọng.[22] Qatar sử dụng các mối liên lạc để đàm phán giải cứu các con tin hoặc để các thường dân được di chuyển an toàn ra khỏi các khu vực bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, Qatar cũng đã phái các lực lượng của mình để chống lại các lực lượng vũ trang ủng hộ Iran trong cuộc nội chiến ở Yemen hiện nay và đã ủng hộ quân nổi dậy chống lại đồng minh Iran Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến Syria.

Qatar đã hỗ trợ Anh em Hồi giáo, một tổ chức Hồi giáo quá khích, trong quá khứ. Saudis cáo buộc Qatar về việc phản bội "con đường Salafi thật sự" [23] Saudis đã cáo buộc Qatar về việc phản bội "con đường Salafi thật sự".[24]. Ả Rập Xê Út và các quốc gia Vùng Vịnh khác xem Anh em Hồi giáo là một mối đe dọa đối với quy luật cha truyền con nối.[25] Còn chính phủ Ai Cập từ lâu đã coi Liên minh Hồi giáo là "kẻ thù số một".[26] Trong năm 2011, trong mùa xuân Ả Rập, Qatar hỗ trợ những người biểu tình kích động thay đổi, bao gồm cả Hồi giáo Huynh đệ.[27] Ngược lại, Ả Rập Xê Út đã hỗ trợ Hosni Mubarak và hiện đang hỗ trợ Abdel Fattah el-Sisi.[28]

Qatar cũng bị buộc tội tài trợ khủng bố. Một số quốc gia đổ lỗi cho Qatar tài trợ các nhóm nổi dậy ở Syria, bao gồm chi nhánh của Al-Qaeda, tại Syria, mặt trận Al-Nusra, mặc dù Saudis cũng làm như vậy[12][29] Tuy nhiên,Qatar cũng chứa căn cứ Mỹ lớn nhất ở Trung Đông, căn cứ không quân Al Udeid, được Hoa Kỳ sử dụng trong các chiến dịch của mình ở Iraq, Syria và Afghanistan.[30]

Sự kiện ngoại giao trước đây

Vào năm 2014, Bahrain, Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đã chiêu hồi các đại sứ của họ từ Qatar, cáo buộc nước này can thiệp vào công việc nội bộ của họ, nhưng tình huống này cuối cùng đã được làm lắng dịu, sau khi Qatar buộc các thành viên của Hồi giáo Huynh đệ ra khỏi nước này.

Vào tháng 2 năm 2015, quan hệ Ai Cập-Qatar có vấn đề khi Không quân Ai Cập thực hiện các cuộc không kích vào các vị trí bị nghi ngờ là của ISIS ở nước láng giềng Libya sau vụ chặt đầu 21 Kitô hữu Coptic Ai Cập.[31][32] Các cuộc không kích này bị Al Jazeera lên án, với những hình ảnh được phát sóng về thương vong dân sự.[32] Bên cạnh đó, Bộ Ngoại giao Qatar bày tỏ hạn chế sự tán thành về các cuộc không kích. Điều nầy đưa tới việc Tariq Adel, đại biểu Ai Cập tại Liên đoàn Ả Rập, buộc tội Qatar hỗ trợ khủng bố. Người dân Ai Cập cũng đã phát động chiến dịch trực tuyến lăng mạ chính phủ Qatar.[33] Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh tuy nhiên bác bỏ cáo buộc của Ai Cập và Tổng thư ký của tổ chức này cho những lời tuyên bố là không đúng sự thật.[34]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Khủng_hoảng_ngoại_giao_Qatar_2017 http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/02/... http://www.aljazeera.com/news/2015/02/qatar-recall... http://www.aljazeera.com/news/2017/06/arab-states-... http://www.aljazeera.com/news/2017/06/qatar-diplom... http://www.aljazeera.com/news/2017/06/qatar-diplom... http://www.aljazeera.com/news/2017/06/saudi-arabia... http://www.bbc.com/news/world-middle-east-40046782 http://www.bbc.com/news/world-middle-east-40155829 http://www.bbc.com/news/world-middle-east-40391224 http://www.bbc.com/vietnamese/world-40178140